કેન્દ્રીય સ્તર પર શ્રમની ન્યુનતમ દર 1 ઓકટોબર 2010એ ન્યુનતમ અધિનિયમ 1948ના પ્રાવધાનો અંતર્ગત પુનનિર્ધારિત કરાઇ. રાજય સ્તર પર શ્રમ ન્યુનતમ દરનો સમય સમય પર ઉપયુકત સરકારો દ્વારા પુનનિર્રીક્ષણો કરાઇ છે. કૃષિ ક્ષેત્રક સહિત અનુસુચિત રોજગારો માટે નિર્ધારિત ન્યુનતમ શ્રમ સંગઠિત અને ગેર સંગઠિત ક્ષેત્રકો પર પણ લાગુ પડશે.
બધા અનુસુચિત રોજગારોમાં અને સાથે કેન્દ્રીય અને રાજય સ્તર પર કૃષિ અનુસુચિત રોજગારમાં લાગેલા અપ્રશિક્ષિત શ્રમિકો માટે શ્રમની ન્યુનતમ દરો પર ઉપલબ્ધ નવીનતમ જાણકારીને દર્શાવનાર વિવરણ આ પ્રકારે છે:
(રુ. પ્રતિ દિવસ)
ક્ર. સં. |
રાજય/સંઘીયક્ષેત્રનુ નામ |
બધા અનુસુચિત રોજગારોમાં અપ્રશિક્ષિત શ્રમિક |
અપ્રશિક્ષિત કૃષિ શ્રમીક |
1 |
2 |
3 |
4 |
A |
કેન્દ્રીય સ્તર * |
146.00-163.00 |
146.00 – 163.00 |
B |
રાજય સ્તર |
|
|
1 |
આંધ્રપ્રદેશ |
69.00 |
112.00 |
2 |
અરુણાચલ પ્રદેશ |
134.62 |
134.62 |
3 |
આસામ |
66.50 |
100.00 |
4 |
બિહાર |
109.12 |
114.00 |
5 |
છત્તીસગઢ |
100.00 |
100.00 |
6 |
ગોવા |
150.00 |
157.00 |
7 |
ગુજરાત |
100.00 |
100.00 |
8 |
હરિયાણા |
167.23 |
167.23 |
9 |
હિમાચલ પ્રદેશ |
110.00 |
110.00 |
10 |
જમ્મુ કાશ્મીર |
110.00 |
110.00 |
11 |
ઝારખંડ |
111.00 |
111.00 |
12 |
કર્ણાટક |
72.94 |
133.80 |
13 |
કેરલા |
100.00 |
150.00 (હળવા કામ માટે) |
|
|
|
200.00 (સખ્ત કામ માટે) |
14 |
મધ્યપ્રદેશ |
110.00 |
110.00 |
15 |
મહારાષ્ટ્ર# |
90.65 |
100.00 – 120.00 |
16 |
મણીપુર |
81.40 |
81.40 |
17 |
મેઘાલય |
100.00 |
100.00 |
18 |
મિઝોરમ |
132.00 |
132.00 |
19 |
નાગાલેન્ડ |
80.00 |
80.00 |
20 |
ઓરિસ્સા |
90.00 |
90.00 |
21 |
પંજાબ |
127.25(મીલ સાથે) |
127.25 (મીલ સાથે) |
142.68 (મીલ વગર) |
142.68 (મીલ વગર) |
||
22 |
રાજસ્થાન |
81.00 |
100.00 |
23 |
સિક્કીમ |
100.00 |
- |
24 |
તામિલનાડુ |
87.60 |
100.00 |
25 |
ત્રીપુરા |
81.54 |
100.00 |
26 |
ઉત્તરપ્રદેશ |
100.00 |
100.00 |
27 |
ઉત્તરાખંડ |
91.98 |
113.68 |
28 |
પશ્ચિમ બંગાળ |
96.00 |
96.00 |
29 |
આંદામાન નિકોબાર આઇસલેન્ડ |
|
|
અંદામાન |
156.00 |
156.00 |
|
નિકોબાર |
167.00 |
167.00 |
|
30 |
ચંદીગઢ |
170.44 |
170.44 |
31 |
દાદરા અને નગર હવે |
130.40 |
130.40 |
32 |
દમણ અને દીવ |
126.40 |
- |
33 |
દિલ્હી |
203.00 |
203.00 |
34 |
લક્ષદ્વિપ |
147.40 |
- |
35 |
પોંડીચેરી |
|
|
પોંડીચેરી/કેરકલમહે |
100.00 |
100.00 (છ કલાક માટે) |
|
|
120.00 (હળવા કામ માટે જે સ્ત્રીઓ દ્વારા કરવામાં આવે આઠ કલાક) |
||
160.00 (સખ્ત કામ માટે જે પુરૂષો દ્વારા કરવામાં આવે 8 કલાક) |
|||
* વિવિધ વિસ્તારો નીચે # વિવિધ ઝોન નીચે |
એકટ બે સ્તરે અમલમાં સુરક્ષિત છે. મધ્યક્ષેત્રમાં મુખ્ય શ્રમ આયુકત(સેન્ટ્રલ) સામાન્ય નિરીક્ષક અધિકારીઓ સેન્ટ્રલ ઓધોગિક મશીનરી રિલેશન્સ (સીઆઇઆરએમ) તરીકે નિયકુત દ્વારા સુરક્ષિત છે. રાજયક્ષેત્રમાં રાજય અમલ પાલન મશીનરી દ્વારા ખાતરી કરવામાં આવે છે. તેઓ નિયમિત ચકાસણી કરવા માટે અને બિન ચુકવણી અથવા લઘુત્તમ વેતન ચુકવણી હેઠળ કોઇ પણ કિસ્સામાં તપાસ ઘટના. તેઓ નોકરી દાતાઓ માટે દિશામાન કરવા માટે વેતનનો ઘટાડો ચુકવણી કરે છે. બિન પાલનના કિસ્સામાં, મુળભુત માલિકો સામે શિક્ષાત્મક જોગવાઇઓ એકટ 22 વિભાગ દીઢ તરીકે ચલાવ્યો છે.
સ્ત્રોત : પત્ર સુચના કાર્યાલય, ભારત સરકાર
ફેરફાર કરાયાની છેલ્લી તારીખ : 6/20/2020