કેન્સર

કેન્સર એટલે શું ?

કેન્સર એ કોઇ એક જ બીમારી નથી પરંતુ તે ઘણી બધી બિમારીઓનો સમૂહ છે. કેન્સર ૧૦૦ કરતાં પણ વધારે પ્રકારનું હોય છે. મોટાભાગના કેન્સરનું નામ કયા અંગ અથવા કયા પ્રકારના કોષથી તેની શરૂઆત થાય છે તેનાં પરથી હોય છે. દા.ત. મોટા આંતરડાના મોટાભાગથી શરૂ થતાં કેન્સરને આંતરડાનું કેન્સર કહે છે અને ચામડીના પાયાના કોષોથી જે કેન્સરની શરૂઆત થઇ હોય તેને ચામડીનું કેન્સર કહેવામાં આવે છે.

કેન્સર શબ્દ એ બીમારી માટે વાપરવામાં આવે છે જેમાં અસામાન્ય કોષોનું અનિયંત્રિતપણે વિભાજન થયા કરે છે અને તે અન્ય પેશીઓ પર હુમલો કરવાને શકિતમાન બને છે. કેન્સરના કોષો લોહી અને લસિકાતંત્ર દ્વારા શરીરના અન્ય ભાગોમાં ફેલાય છે.

કેન્સરના મુખ્ય પ્રકાર

• કાર્સીનોમા: કેન્સર કે જેની શરૂઆત ચામડી અથવા તેના કોષોમાં થાય છે અથવા તે અંદરના અંગોને આવરી લે છે.
• સાકોમા: કેન્સર કે જેની શરૂઆત હાડકાં, કાર્ટિલેજ,ચરબી સ્નાયુ,લોહી નળીઓ અથવા અન્ય જોડતાં અથવા સહાયક કોષોમાં થાય છે.
• લ્યૂકોમિયા: કેન્સર કે જેની શરૂઆત લોહી બનાવતાં કોષો જેવાં કે બોર્નમેરોથી થાય છે અને તેનાથી મોટી સંખ્યામાં અસામaન્ય લોહીના કોષો પેદા થાય છે અને લોહીમાં પ્રવેશે છે.
• લીમ્ફોમા અને માઇલોમા: કેન્સર કે જેની શરૂઆત રોગ પ્રતિકારક તંત્રના કોષોમાં થાય છે.
• સેન્ટ્રલ નર્વસ સીસ્ટમ કેન્સર: કેન્સર કે જેની શરૂઆત મગજ અને કરોડરજ્જુના બારીક કોષોમાં થાય છે.

કેન્સરનું મૂળ ઉદભવસ્થાન

તમામ પ્રકારના કેન્સરની શરૂઆત કોષોથી થાય છે કે જે જીવનનો પાયાનો એકમ છે. કેન્સરને સમજવા માટે એ જાણવું જરૂરી છે કે જયારે સામાન્ય કોષો કેન્સરના કોષો બની જાય છે ત્યારે શું થાય છે.

આપણું શરીર ઘણાં બધાં કોષોનું બનેલું હોય છે. વધારે કોષોને પેદા કરવા માટે આવા કોષો વૃધ્ધિ પામતાં રહે છે અને તેનું નિયંત્રીતપણે વિભાજન થતું રહે છે કારણ કે આપણા શરીરને તંદુરસ્ત રાખવા માટે આમ થવું જરૂરી છે. જયારે કોષો જૂના થઇ જાય અથવા તેને કોઇ જાતની ઈજા પહોંચે ત્યારે આવા કોષો મરી જાય છે અને તેની જગ્યાએ નવા કોષો પેદા થાય છે.

જો કે ઘણીવાર આવી કોષોની વ્યવસ્થિતપણે થતી પ્રક્રિયા ખોટવાઇ જાય છે. જયારે કોષોના જૈવિક તત્વો (ડી.એન.એ)ને કોઈ જાતની ઈજા પહોંચે અથવા તેમાં બદલાવ આવે ત્યારે તે મ્યુટેશન્સ પેદા કરે છે. જેની અસર કોષોની સામાન્ય વૃધ્ધિ અને વિભાજન પર પડે છે. જયારે આવું થાય છે ત્યારે કોષો મરતાં નથી કે જયારે તેમણે મરવું જોઇએ અને તેની જગ્યાએ શરીરને જરૂર નથી હોતી તો પણ નવા કોષો બને છે.આવા વધારાના કોષો મળીને કોષોનો જાળીદાર સમૂહ બનાવે છે જેને ગાંઠ કહેવામાં આવે છે, જો કે બધી જ ગાંઠ કેન્સરની નથી હોતી. આવી ગાંઠ સાદી કે કેન્સરની કોઈપણ હોઈ શકે.

• કેન્સર વગરની સાદી ગાંઠ: આ કેન્સરની ગાંઠ નથી હોતી. આને ઓપરેશન દ્વારા કઢાવી શકાય છે અને મોટાભાગના કેસમાં તે ફરીથી થતી નથી. આવી સાદી ગાંઠના કોષો શરીરના અન્ય ભાગમાં ફેલાતા નથી.
• મલીગન્ટ ટયૂમર ( કેન્સરની ગાંઠ): જે કેન્સરની હોય છે.આવી ગાંઠના કોષો નજીકના કોષોના જાળાં - ટીસ્યુઓ પર હુમલો કરે છે અને શરીરના અન્ય ભાગોમાં ફેલાય છે જયારે કેન્સર શરીરના એક ભાગથી બીજા ભાગમાં ફેલાય છે ત્યારે તેને મેટાસ્ટાટીસ કહેવામાં આવે છે.
• લ્યૂકોમિયા: આ બોર્નમેરો અને લોહીમાં થતું કેન્સર છે. તે ગાંઠથી થતું નથી.

કેન્સરના કેટલાંક લક્ષણો

• સ્તન અથવા શરીરના અન્ય ભાગમાં ગાંઠ થવી અથવા તે ભાગ જાડો થઇ જવો.
• નવા તલ કે મસા થવાં. જે તલ કે મસા શરીર પર હોય તેમાં બદલાવ આવવો.
• ગળું બસી જવું અથવા કફ થવો કે જે મટતો ન હોય.
• સંડાસ અને પેશાબ કરવાની આદતમાં બદલાવ આવવો.
• જમ્યા પછી અસ્વસ્થતા લાગવી.
• ખોરાક ગળેથી નીચે ઉતારવામાં ખૂબ તકલીફ થવી.
• કોઇપણ જાણીતા કારણ વગર શરીરનું વધવું અથવા ઘટવું.
• અસામાન્યપણે લોહીનું પડવું /સ્ત્રાવ નીકળવો.
• ખૂબ જ નબળાઇ લાગવી કે થાક લાગવો.

મોટેભાગે આવા લક્ષણો કેન્સરના કારણે થતાં જોવા મળતા નથી. તે સાદી ગાંઠ અથવા અન્ય સમસ્યાને કારણે પણ થઇ શકે છે. આ બાબતે ર્ડાકટર જ ખાતરીપૂર્વક કહી શકે. કોઈપણ વ્યકિતને પોતાના શરીરમાં આવા લક્ષણો દેખાય અથવા તેની તંદુરસ્તીમાં કોઇપણ જાતનો ફેરફાર થયેલો જણાય તો તેણે બને તેટલા વહેલાસર ડૉકટર પાસે જઇ તેનું નિદાન કરાવવું અને તેની સારવાર લેવી . સામાન્ય રીતે શરૂઆતના કેન્સરમાં દુઃખાવો થતો નથી જો તમને તેના લક્ષણો દેખાતા હોય તો તેનો દુઃખાવો થવાની રાહ જોયા વગર તરત જ ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઇએ.

સ્ક્રીનીંગ ટેસ્ટ

લેબોરેટરી તપાસ

લોહી,પેશાબ અને અન્ય ફલુંઇડની તપાસથી ડોકટરને તેનું નિદાન કરવું સહેલું થઇ જાય છે. આ તપાસથી ખબર પડે છે કે જે તે અંગ કેટલી સારી રીતે કામ કરે છે? વળી,અમુક દ્રવ્યનું વધારે પડતું પ્રમાણ એ કેન્સરની નિશાની છે.આવા દ્રવ્યોને મોટેભાગે ગાંઠનું નિર્માણ કહેનારા કહેવામાં આવે છે.તેમ છતાં લેબોરેટરી તપાસમાં આવતાં એબનોર્મલના પરિણામો એ કેન્સર હોવાની ચોકકસ નિશાનીરૂપ હોતાં નથી. કેન્સરનું નિદાન કરતી વખતે ડોકટર માત્ર લેબોરેટરી તપાસના પરિણામોને જ ધ્યાનમાં નથી રાખતાં.

ફોટા કે એકસ- રે ને લગતી પ્રકિયાઓ

શરીરના અંદરના ભાગનો ફોટો લેવામાં આવે છે. જેનાથી ડોક્ટરને એ જોવામાં સરળતા રહે છે કે વ્યકિતના શરીરમાં ગાંઠ છે કે નહીં.આવા ફોટાઓ નીકાળવાની ઘણી રીતો છે:

• એકસ-રે: શરીરમાંના અંગો અને હાડકાંને જોવાની એકસ- રે એ અતિ સામાન્ય પધ્ધતિ છે.
• સીટી સ્કેન: આ એકસ-રે મશીન કોમ્પ્યુટર સાથે જોડાયેલું હોય છે. જે શરીરના અંદરના ભાગોના ક્રમવાર ઘણા બધાં વિગતવાર ફોટાઓ ડાઇ જેવા મટિરિયલ પર આપે છે જેનાથી આ ફોટાઓને જોવામાં અને સમજવામાં સરળતા રહે છે.
• રેડિયોન્યૂકલાઇડ સ્કેન: આ પ્રકારનો સ્કેન વ્યકિતને થોડા રેડિયોએકિટવ મટિરિયલનું ઇંજેકશન આપીને કરી શકાય છે. આ લોહીના પ્રવાહ સાથે વહે છે અને કેટલાંક હાડકાં અને અંગોમાં સંઘરાય છે.સ્કેનર નામનું મશીન રેડિયોએકિટવીટીની તપાસ કરે છે અને તેને માપે છે. સ્કેનર શરીરની અંદરના હાડકાં અને અંગોના ચિત્ર કોમ્પ્યુટરના પડદા કે ફિલ્મ પર સર્જે છે. શરીરને આવા રેડિયોએકિટવ પદાર્થથી તરત જ મુકિત મળે છે.
• અલ્ટ્રાસાઉન્ડ: અલ્ટ્રાસાઉન્ડ સાધન અવાજના તરંગો બહાર મોકલે છે જે લોકો સાંભળી શકતાં નથી.આ તરંગો તમારા શરીરમાંના ટીસ્યુઓ પર પડઘાની જેમ અથડાય છે. કોમ્પ્યુટર આ તરંગોનો ઉપયોગ સોનોગ્રામ કહેવાતા ચિત્ર બનાવવા માટે કરે છે.
• એમ.આર.આઇ: કોમ્પ્યુટર સાથે જોડાયેલા મજબૂત મેગ્નેટ- લોહચુંબકનો ઉપયોગ શરીરના ભાગોના વિગતવાર ચિત્ર બનાવવા માટે કરે છે. ડોકટર આવા ચિત્રને કોમ્પ્યુટરના મોનીટર પર જુએ છે અને ફિલ્મ પર તેની પ્રિન્ટ લે છે.
• પેટસ્કેન: થોડા રેડિયોએકિટવ મટિરિયલ્સનું ઇંજેકશન આપ્યા પછી મશીન શરીરમાં થતી કેમિકલ્સની હિલચાલ બતાવતાં ચિત્ર બનાવે છે. જે સક્રિય હિલચાલવાળા શરીરના ભાગોમાં કેન્સરના કોષો દેખાડે છે.

મોટાભાગના કેસોમાં ડોકટરને કેન્સરના નિદાન માટે બાયોપ્સી કરવાની જરૂર પડે છે. આવી બાયોપ્સી કરવા માટે ઓળખાયેલી ગાંઠના ટીસ્યૂના નમૂનો લઇ લેબોરેટરીમાં તેની તપાસ માટે મોલવામાં આવે છે.પેથોલોજીસ્ટ તે ટીસ્યૂને માઇક્રોસ્કોપની નીચે મૂકીને જુએ છે.

બાયોપ્સી

ગાંઠના ટીસ્યૂનો નમનો શરીરમાંથી કાઢવાની કેટલીક નીચે બતાવ્યા મુજબની રીતો છે:

• સોયથી: ડોકટર સોયની મદદથી ટીસ્યૂ કે ફલ્યુઇડ ખંચી કાઢે છે.
• એન્ડોસ્કોપની મદદથી: શરીરમાંના ભાગોને જોવા માટે ડોકટર એક પાતળી, લાઇટવાળી ટયૂબનો એન્ડોસ્કોપનો ઉપયોગ કરે છે.
• સર્જરીથી: સર્જરી એકસસાઇઝન કે ઇનસીઝન હોઇ શકે.
  • એકસસાઇઝન બાયોપ્સીમાં સર્જન ડોકટર આખી ગાંઠને ઓપરેશન કરી કાઢી નાખે છે.કેટલીકવાર ગાંઠની આજુબાજુના સામાન્ય ટીસ્યૂને પણ કાઢી નાખે છે.
  • ઇનસીઝન બાયોપ્સીમાં સર્જન ડોકટર માત્ર ગાંઠનો અમુક ભાગ જ કાઢી નાખે છે.જો તેના લક્ષણો કે સ્ક્રીન ટેસ્ટોમાં કેન્સર હોવાનું સૂચવવામાં આવ્યું હોય તો ડોકટરે એ શોધી નાખવું પડે કે તે કેન્સરના કારણે અથવા અન્ય કોઇ કારણોસર થયું છે?

૧૮ એફ. સોડિયમ ફલોરાઇડ બોન સ્કેન

આ શું છે ?

૧૮ એફ. સોડિયમ ફ્લોરાઇડ બોન સ્કેન એ પેટ સીટી સ્કેનર પર સ્કેલેટલ સાઇન્ટીગ્રાફી કરવાની એક કળા છે. આ સામાન્ય રીતે વપરાતા ન્યૂકલીયર એમ.ડી.પી.બોન ટેસ્ટ કરતાં ખૂબ જ સંવેદનશીલ અને ચઢિયાતો ટેસ્ટ છે. જે આ બિમારીની નીચે દશાવેલી સ્થિતિઓમાં વાપરી શકાય છે.જેવી કે:

• જેને કેન્સર થયેલું હોવાનું જાણમાં છે તેવા દર્દીઓના સ્કેલેટલ મેટાસ્ટાસીસ (હાડકાં સુધી કેન્સરનું ફેલાવું) માટે.
• સામાન્ય રીતે વપરાતા એકસ-રે માં ન દેખાતા ફ્રેકચરની તપાસ માટે.
• સામાન્ય એકસ રેમાં જેના પુરાવા ન મળતાં હોય તેવા હાડકાંના ચેપની તપાસ માટે.
• અન્ય હાડકાંને લગતી તકલીફો જેવી કે- રમતાં -રમતાં ઇજા પહોંચવી,મેટાબોલીક હાડકાંની બિમારીઓ, પેજેટ બિમારીઓ વગેરે.

તે પરંપરાગત હાડકાંના સ્કેન કરતાં કઇ રીતે જુદું પડે છે ?

સ્કેલેટલ લેઝીઅન્સની તપાસ માટે પરંપરાગત એમ.ડી.પી. બોન ટેસ્ટ કરતાં ૧૮ એફ. સોડિયમ ફ્લોરાઇડ બોન સ્કેન વધારે સારો છે .એના સાહિત્યના પૂરતાં પુરાવાઓ છે.

• ૧૮ એફ. બોન સ્કેન સાથે વધારાની સીટી સ્કેનની આંકડાકીય માહિતી પ્રાપ્ય છે જે એનાટોમીકલ માહિતી (શરીર રચના શાસ્ત્ર સંબંધિત માહિતી) પૂરી પાડે છે અને તે ચોકકસ નિદાન કરવામાં સહાયક નીવડે છે. આનાથી દર્દીને ચોકસાઇભર્યા સારાવારના આયોજન મુજબ સારવાર પુરી પાડવામાં મદદ મળે છે.

આ કેવી રીતે કરવામાં આવે છે ?

આ ૧૮ એફ.ના નાના અને ખૂબ સલામત આઇ.વી. ઇંજેકશનની મદદથી સાદી તપાસ કરવામાં આવે છે અને આ ઇંજેકશનના અડધા કલાક પછી સ્કેન કરવામાં આવે છે.

ટેસ્ટ માટેની તૈયારી ?

• આ હાડકાંના સ્કેન માટે કોઇ પૂર્વતૈયારીની જરૂર હોતી નથી. આ સ્કેન પહેલાં અને પછી તમે ખાવા-પીવાનું ચાલુ રાખી શકો છો.જો તમારી કોઇ દવા ચાલતી હોય તો તે લેવાનું પણ તમે ચાલુ રાખી શકો છો.
• તેમ છતાં આ સ્કેન માટે અગાઉથી એપોઇન્ટમેન્ટ લેવી ફરજિયાત છે.

સાવચેતી

• સગર્ભા મહિલાઓના આ સ્કેન કરવામાં આવતો નથી. સિવાય કે તેમને સારવાર આપતા સલાહકાર ડોકટરે તેમને તેમ કરાવવાનું સૂચવ્યું હોય.આ ટેસ્ટ કરાવતાં પહેલાં મહેરબાની કરીને આને લગતી તમામ વયકિતઓને આ બાબતની જાણ કરો.
• ધાત્રI માતાઓને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ ઇંજેકશન લીધા બાદ આખો દિવસ તેમના બાળકને સ્તનપાન ન કરાવે પરંતુ તેની જગ્યાએ બાળકને અનય કોઇ આહાર આપે.

આની પ્રક્રિયા શી છે?

• દર્દીની સ્થિતિની સંક્ષિપ્તમાં વિગત લેવી અને તેને સંબંધિત પહેલાંના રિપોર્ટ એકઠાં કરવાં.
• આ પ્રક્રિયા માટે દર્દીને સુવિધાજનક પોષાક આપવો.
• આઇ.વી. સલામત છે અને આયસોટોપનું ઇંજેકશન આપવું.
• દર્દીને ૩૦-૬૦ મિનિટ સુધી રૂમમાં રાહ જોવાનું કહેવું.
• પુરેપુરો પેશાબ કરાવીને દર્દીને પછી સ્કેન કરવા માટે લઇ જવો જે ર૦ રપ મિનિટનો સમય લે છે.
• સ્કેન કર્યા બાદ આઇ.વી.ની નળી કાઢી નાખવી અમે દર્દીને કપડાં બદલવા કહેવું અને તે પછી તેને હળવો નાશ્તો આપવો.
• મુલાકાતના સમયે જૂના અને નવા રિપોર્ટ એકઠાં કરી શકાય.

ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડ

પેટ/સીટી સ્કેન

૬૮ ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડ પેટ/સીટી સ્કેન એ ન્યૂરો એન્ડોક્રાઇન ટયૂમરનું અંતિમ નિદાન અને સારવાર છે.

ન્યૂરો એન્ડોક્રાઇન ટયૂમર એટલે શું ?

આ એવી ગાંઠો છે જે ખાસ કરીને જીઆઇટી, સ્વાદુપિંડ અને ફેફસાં વગેરે જેવાં અંગો પર અસર કરે છે.જીઆઇટી અને ફેફસાંની કેન્સરજનક ગાંઠો, સ્વાદુપિંડની ઇન્સ્યુલીમનોમાઝ વગેરે જેવાં કેટલાંક નામો આવી ગાંઠોના છે.આમાંના કેટલાંક દર્દીઓમાં અનિયંiત્રત ઝાડ, ફ્લશીઝ વગેરે જેવા લક્ષણો જોવા મળે છે. જેને કલીનીકલી કેન્સરજનક લાક્ષણિકતાઓ તરીકે વગીકૃત કરવામાં આવે છે.

૬૮ ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડ પેટ સ્કેન એટલે શું ?

૬૮ ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડ એ ઓછા સમયની- અડધા કલાકની સ્થિતિ છે જેમાં પેપ્ટાઇડ સાથે જોડાઇને તેમાંથી રેડિયોન્યૂકલાઇડ ઝરે છે. જે કેટલાંક પ્રકારની ગાંઠો જેવી કે ન્યૂરો એન્ડોકા્રઇન ગાંઠોના કોષને આ લેવા માટે બાંધે છે. તે આવી ગાંઠોના નિદાન માટે , તેની સારવારનો વિકલ્પ નક્કI કરતાં પહેલાંનો તેનો તબકકો જોવા માટે અને સારવાર આપ્યા બાદની પ્રતિક્રિયા અથવા ફરીથી તે થાય છે કે નહીં? તે જોવા માટે વાપરવામાં આવે છે.

પેટ/સીટી સ્કેન કે જે ૬૮ ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડના ઇંજેકશન બાદ કરવામાં આવે છે તેને ૬૮ જીએ ડોટા પેપ્ટાઇડ પેટ/સીટી સ્કેન કહેવામાં આવે છે.

તે સીટી સ્કેન અને એમ.આર.આઇ સાથે તેની તુલના કરી શકાય અથવા તે તેનાથી કઇ રીતે જુદું પડે છે ?

આ ફંકશનલ/મેટાબોલીક સ્કેન છે. જેની સામાન્ય પરંપરાગત સીટી અને એમ.આર. આઇ. કરતાં નેટમાં સાબિત કરાયેલી ઉચ્ચ સંવેદનશીલતા અને ચોકકસતા છે. આની મદદથી દર્દીઓને સારવારનો વિકલ્પ નક્કI કરી શકાય છે અને સારવારની પ્રતિક્રિયાઓ પણ જાણી શકાય છે.

આ ટેસ્ટ કરાવતાં પહેલાં કેવી સાવચેતીઓ રાખવી જોઇએ?

જે દદીએ નિદાનાત્મક સીટી કરાવેલું હોય તે તેમણે કોઇ પૂર્વતૈયારી કરવાની રહેતી નથી પરંતુ જો દર્દીને ૬૮ ગોલીયમ પેટ સો સીઇસીટી આપવાની જરૂર હોય તો તેણે ર કલાક ભૂખ્યા રહેવું ફરજિયાત છે.

આની આડઅસરો શી હોય છે ?

૬૮ ગોલીયમ ડોટા પેપ્ટાઇડ સંપૂર્ણપણે સલામત છે. આથી તેની કોઇ આડ અસરો હોતી નથી.

પેટ સીટીના વપરાશ માટેની માર્ગદર્શક રૂપરેખા

કલીનીકલ સ્થિતિ	કલીનીકલ સ્થિતિ	કયારે પેટ-સીટીનો ઉપયોગ કરવો
ઓન્કોલોજી- મગજની ગાંઠો	રેડિએશન પછી ફરીથી તે થઇ છે કે નહીં? તે શોધી કાઢવા માટે.	ફરીથી થવાની શંકાનું આકલન રેડ ટીએકસ આયોજનનું માર્ગદર્શન
માથા અને ગળાના કેન્સરો	તબકકા,પુનઃ તબકકા,ટી એકસ મોનીટરીંગ રેડિએશન ટ્રીટમેન્ટ પ્લાનીંગ	ટી એકસ ગાઇડનું સ્ટેજીંગ ટી એકસની અસરકારકતા નકકી કરવા ફરીથી થવાની શકયતાનું આકલન (ઓપરેશન બાદ અને એનાટોનીક રેડિએશન સીટી ની ચોકકસતાને ઘટાડે છે, માજી આકલન કરી શકાય) રેડ ટી એકસના આયોજનના માર્ગદર્શક માટે
થાઇરોઇડ કેન્સર	આયોદીન નેગેટીવ મેટાસ્ટેઆઇસીસ ટી એકસ મોનીટરીંગમાં રીસ્ટેજીંગ	ફરીથી થવાની શંકા માટેની તેયારી માટે આઇ-૧૩૧ એબ્લેશન બાદ (-) આઇ-૧૩૧ ડી.એકસ ડબલ્યૂ.બી સ્કેન
પલ્મોનરી નોડયુલ	કેન્સરની અને સાદી ગાંઠ	પલ્મોનરી નોડયુલ >૦.પ સેન્ટીમીટર અને < ૪ સેન્ટીમીટર (-) પેટ- સીટી : સીટી સાથેનું ૩ એમ (+) પેટ-સીટી :બાયોપ્સી અને યોગ્ય ટી.એકસ
ફેફસાંનું કેન્સર	નિદાન, સ્ટેજીંગ,રીસ્ટેજીંગ,ટી એકસ મોનીટરીગ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાનીંગ	અનુસરવામાં આવેલા માર્ગની ખાતરી કરવા માટે પહેલાં/પછી ટી.એકસ મેટાસ્ટેટીક આકલન માટે ટી. એકસની અસરકારકતા નકકી કરવા માટે ફરીથી થવાની શંકાના આકલન માટે રેડ ટેકસ આયોજનના માર્ગદર્શન હેતુ
એસોફાગીઅલ કેન્સર	સ્ટેજીંગ,રીસ્ટેજીંગ,ટી એકસ મોનીટરીંગ રેડિએશન ટ્રીટમેન્ટ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાનીંગ	અનુસરવામાં આવેલા માર્ગની ખાતરી કરવા માટે પહેલાં/પછી ટી.એકસ મેટાસ્ટેટીક આકલન માટે ટી. એકસની અસરકારકતા નકકી કરવા માટે ફરીથી થવાની શંકાના આકલન માટે રેડ ટેકસ આયોજનના માર્ગદર્શન હેતુ
સ્તન કેન્સર	ડબલ્યૂ/બી સ્ટેજીંગ, રીસ્ટેજીંગ, ટી એકસ મોનીટરીંગ	ટી.એકસને દૂરના મેટાસ્ટઝીસ માટેના શરૂઆતના સ્ટેજીંગ્ અંગે માર્ગદર્શન આપવા માટે રેડ ટેકસ આયોજનના માર્ગદર્શન હેતુ
કોલોરેકટલ કેન્સર	સ્ટેજીંગ,રીસ્ટેજીંગ,ટી એકસ મોનીટરીંગ	અનુસરવામાં આવેલા માર્ગની ખાતરી કરવા માટે પહેલાં/પછી ટી.એકસ મેટાસ્ટેટીક આકલન માટે ટી. એકસની અસરકારકતા નકકી કરવા મા વધતા જતા સીઆ સાથે ફરથી થવું રેડ ટી એકસના આયોજનના માર્ગદર્શન હેતુ
પ્રજનન માર્ગની ગાંઠો મહિલા: ગર્ભાશય અને એન્ડોમેટ્રીક કેન્સર અંડાશયનું કેન્સર પુરુષો: ટેસ્ટીકયુલર પેનીલ પ્રોસ્ટેટ	મહિલા: શરૂઆતના સ્ટેજીંગ, રીસ્ટેજીંગના રેડિએશન ટ્રીટમેન્ટ પ્લાનીંગ, શરૂઆતના સ્ટેજીંગ , રીસ્ટેજીંગ ,ટી એકસ મોનીટરીંગ, રી સ્ટેજીંગ પુરુષો: સીટી/એમ.આર.આઇ.ની તપાસમાં જેનું નિદાન થયું છે તેવા લીમ્ફ નોડલ માસનું મૂલ્યાંકન	ફોલોઇંગ (-) અથવા ઇકવી વોકલન સીટી અથવા એમ.આર.આઇ વધતા સીએ ૧રપ સાથેના ફરીથી થવાની શંકા ગાંઠ વધવાના ચિહ્મો (બી.એચ.સી.જી) સાથે ફરીથી થવાની શંકા ઉચ્ચ ગ્લીસીયનના સ્કોર/જતું પી.એસ.એ
લીમ્ફોમસ	સ્ટેજીંગ, રીસ્ટેજીંગ, ટી એકસ મોનીટરીંગ	ટી એકસના માર્ગદર્શન હેતુ તબકકા મુજબ થયેલી બિમારીની જાણકારી કેમો પહેલાં અને પછીનું મોનીટરીંગ રેડ ટી એકસ પ્લાનીંગ માર્ગદર્શન માટે
ન્યૂરોલોજી એપીલપ્સી /રીફ્રેકટરી સીઝર્સ	ફોસીની ઓપરેશન પહેલાંનું લોકલાઇઝેશન	સર્જરી પહેલાં સીઝર ઓપરેશનના લોકલાઇઝેશન માટે
ડીમ્નેશીયા	નિદાન પાર્કિસન્સના પ્લસ સીસ્નડોજામીઝને અલગ કરવું	એફ.ટી.ડી. જેવા ડીમ્નેશીયાના સ્વરૂપને અલ્ઝાઇમર્સની બિમારીથી અલગ તારવવા માટે એમ.એસ.એ., પી.એસ.પી.સીબી જી ડી વચ્ચેના તફાવત માટે
કાર્ડિયોલોજી ઇસ્ટોનીક હાર્ટ ડીસીઝ ડાઇલેટેડ કાર્ડિઓમીઓપેથી, આઇડોપેથીક્ વેન્ટ્રીકયુલર ટાચીકાર્ડિયા,કાર્ડિયાક સારકોડોસીસ	મીઓકોર્ડિનલ ઇસ્ટોમીઆ, મીઓકાર્ડિઅલ ઇનફલેમેટરી મીઓકાડિરઆડિટસીઝના નિદાન માટે	એમોનિયા પેટ- સ્કેન- ૯૫ ટકા કરતાં વધારે સંવેદનશીલતા અને ચોકકસતા એફ.ડી.જી. પેટ સ્કેન કાર્ડિયાક વાયબીલીટી માટેના સુવણૈ ધોરણો
હાડકાંનું સ્કેન સોડિયમ ફ્લોરાઇડ એફ. ૧૮ પેટ સીટી સ્કેન	તમામ સામાન્ય કેન્સરો ઓર્થોપેડીક સ્થિતિઓ - હાડકાંનું ફે્રકચર,ગાંઠો અને ચેપ	એસ.ડી.પી.ન્યૂકલીયર બોન કરાં મેટાસ્ટેટીક સર્વેની ઉચ્ચ સંવેદનશીલતા અને ચોકકસતા લેઝીન્સના વિશિષ્ટ એનાટોમીક સીટી લોકલાઇઝેશનની ઉચ્ચ સંવેદનશીલતા અને ચોકકસતા માટે
નોન ઓન્કોલોજીકલ એફ.જી.ડી. એપ્લીકેશન ચેપ	પ્યુઓ ઓર્થોપેડિકસ	તાવ,ડાયાબિટીક પગ, ચેપ લાગેલા પ્રોસ્ટેપીસની એટીઓજીની ઓળખ માટે