કૃષિને લગતી માહિતી

શું ન કરવું

• જંતુનાશક અને જૈવ જંતુનાશક દવાઓ ફક્ત પંજીકૃત જંતુનાશક ડીલર પાસેથી જ ખરીદવી, જેની પાસે માન્ય લાયસન્સ હોય.
• એક ક્ષેત્રમાં એક વખત છંટકાવ કરવા માટે જેટલી માત્રા જરૂરી હોય તે પ્રમાણે જ દવાની ખરીદી કરવી.
• જંતુનાશક દવાના ડબ્બા અથવા પેકેટ પર માન્યતા પ્રાપ્ત લેબલ અવશ્ય ચકાસવું.
• લેબલ પર બેચ ક્રમાંક, પંજીકરણ ક્રમાંક, મેન્યુફેક્ચર તથા એક્સપાયરી તારીખ જરૂર જોવી.
• ડબ્બામાં યોગ્ય રીતે પેક કરેલી જંતુનાશક દવાઓ જ ખરીદવી.

• ફૂટપાથ પર જંતુનાશક દવાઓ વેંચતા ડીલરો અથવા જેમની પાસે લાયસન્સ ન હોય તેવા ડીલરો પાસેથી દવાઓ ન ખરીદવી.
• સમગ્ર મૌસમની જંતુનાશક દવાઓ વધુ માત્રામાં એક સાથે ન ખરીદવી.
• ડબ્બા પર માન્યતા પ્રાપ્ત લેબલ વિનાની જંતુનાશક દવાઓ ન ખરીદવી.
• એક્સપાયરી તારીખ પૂરી થયેલી જંતુનાશક દવાઓ ક્યારેય ન ખરીદવી.
• જંતુનાશક દવાઓના એવા ડબ્બા જે લીક થતા હોય અથવા ખુલ્લા હોય કે પછી જેના પર સીલ ન હોય તે ન ખરીદવા.

શું કરવું

શું ન કરવું

• જંતુનાશકોનો સંગ્રહ ઘરથી દૂર કરવો જોઈએ.
• જંતુનાશકોને તેના મૂળ ડબ્બામાં જ રેહવા દેવા જોઈએ.
• જંતુનાશકો/નીંદણનાશકોનો અલગ અલગ સંગ્રહ કરવો જોઈએ.
• જે સ્થળ પર જંતુનાશકોનો સંગ્રહ કરાયેલ હોય, તે સ્થળ પર ચેતવણીના સંકેત આપવા જોઈએ.
• જંતુનાશકો નો સંગ્રહ એવા સ્થળ પર કરવો જોઈએ જે બાળકો તેમજ પશુઓની પહોંચથી દૂર હોય.
• સંગ્રહના સ્થાનનું સીધા સુર્યપ્રકાશ અને વરસાદ સામે રક્ષણ કરવું જોઈએ.

• જંતુનાશકોનો સંગ્રહ ઘરના આંગણામાં ક્યારેય ન કરવો જોઈએ.
• જંતુનાશકોને તેના મૂળ ડબ્બામાંથી કાઢીને અન્ય ડબ્બામાં ક્યારેય ન રાખવા જોઈએ.
• જંતુનાશકો અને નીંદણનાશકોનો સંગ્રહ એક સાથે ક્યારેય ન કરવો જોઈએ.
• જે સ્થળ પર જંતુનાશકોનો સંગ્રહ કરાયેલ હોય, તે સ્થળ પર બાળકો જવા ન દેવા.
• સીધા સુર્યપ્રકાશ અને વરસાદમાં જંતુનાશકોને કાઢવા ન જોઈએ.

શું કરવું

શું ન કરવું

• પરિવહન દરમિયાન જંતુનાશકોને અલગ અલગ રાખવા.
• ઉપયોગના સ્થળ પર અધિક માત્રામાં જંતુનાશકો પહુંચાડવા માટે અત્યાધિક સાવચેતી દાખવવી જોઈએ. જંતુનાશકોને ક્યારેય ખાદ્ય પદાર્થો/ઘાસચારા/કે અન્ય ખાદ્ય સામગ્રી સાથે ન લઇ જવા.

• અધિક માત્રામાં જંતુનાશકોને ક્યારેય પોતાના માથા પર, ખભા પર અથવા પીઠ પર ન લઇ જવા.

શું કરવું

શું ન કરવું

• હમેશા સાફ પાણીનો જ ઉપયોગ કરવો.
• હાથમોજા, માસ્ક, ટોપી, એપ્રોન, આખું પેન્ટ વગેરે જેવા સુરક્ષાત્મક કપડા દ્વારા પોતાના શરીરને ઢાંકી લેવું જોઈએ.
• છંટકાવના દ્રાવણથી બચવા માટે હમેશા પોતાના નાક, આંખ, કાન અને હાથનો બચાવ કરવો જોઈએ.
• ઉપયોગ કરતા પૂર્વે જંતુનાશક ડબ્બા પર લખેલા નિર્દેશોને સાવચેતીપૂર્વક વાંચી લેવા.
• જરૂરીઆત મુજબ જ છંટકાવ કરવાની સામગ્રી તૈયાર કરવી.
• દાણાદાર જંતુનાશકોનો ઉપયોગ તે જ સ્વરૂપમાં કરવો જોઈએ.
• છંટકાવ માટેના જંતુનાશકને સ્પ્રેની ટાંકીમાં ભરતી વખતે દવાને ઢોળાવવાથી બચાવવી જોઈએ.
• હમેશા જંતુનાશકોનો ઉપયોગ દર્શાવેલી માત્રામાં જ કરવો જોઈએ.
• આપના સ્વાસ્થ્યને હાનીકારક અસર કરે તેવી કોઈ પણ પ્રવૃત્તિથી બચવું જોઈએ.

• કાદવવાળા અને ગંદા પાણીનો ઉપયોગ ક્યારેય ન કરવો.
• સુરક્ષાત્મક કપડા વગર ક્યારેય છંટકાવનું દ્રાવણ તૈયાર ન કરવું.
• જંતુનાશક/તેના દ્રાવણને પોતાના શરીરના કોઈ પણ ભાગ પર ઢોળાવવા ન દેવું જોઈએ.
• ઉપયોગ કરતા પૂર્વે જંતુનાશક ડબ્બા પર લખેલા નિર્દેશોને વાંચવામાં કોઈ ઉતાવળ ન કરવી.
• જંતુનાશકના દ્રાવણને તૈયાર કરી લીધા બાદ ૨૪ કલાક પછી તેનો ઉપયોગ ક્યારેય ન કરવો જોઈએ.
• દાણાદાર જંતુનાશકોનો ઉપયોગ પાણી સાથે ન કરવો જોઈએ.
• છંટકાવ માટેના જંતુનાશકને સ્પ્રેની ટાંકીને સુંઘવી ન જોઈએ.
• જંતુનાશકોનો અત્યાધિક માત્રામાં ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. તે છોડવા અને પર્યાવરણ પર અસર કરી શકે છે.
• જંતુનાશકોના છંટકાવ દરમિયાન કંઈ પણ ખાવું-પીવું કે ધૂમ્રપાન અથવા કંઈ ચાવવું જોઈએ નહીં.