જાતીય ગુના વિરૂદ્ધ બાળકો અને મહિલાઓની સુરક્ષા

પોકસોના કાયદા નીચે અઢાર વર્ષથી નીચેના બાળકો તથા બાળકીઓ પર કોઈપણ જાતિનો જાતીય હુમલો કે જાતીય સતામણી થાય તો તે હુમલો કરનાર કે સતામણી કરનાર સામે તાત્કાલિક કેસ દાખલ કરી શિક્ષાને પાત્ર ગુનો રજીસ્ટર કરી તે વ્યક્તિને સજા થઈ શકે છે. અગત્યની વાત એ છે કે આ કાયદા નીચે બાળક કે બાળકીઓ ઉપર થતાં જાતીય હુમલા અને જાતીય સતામણીનાં કેસોની જાણ કેવી રીતે થાય, કેસ ક્યાં કરાય અને કેટલી સજા થાય તે મુદઓ કાયદામાં આપ્યા છે પરંતુ શું તે હુમલાનો અને સતામણીનો ભોગ બનનાર બાળક કે બાળકીને તેની જોડે થતાં ગુના અંગે ખબર હોય છે? તે અંગે પણ આ કાયદાઓ વિશિષ્ટ જોગવાઈ કરી છે.

આ કાયદા નીચે “જાતીય-હુમલો” જે કોઈપણ, જાતીય ઈરાદાથી કોઈપણ બાળકના યોનિ, શિશ્ન, ગુદા અથવા છાતીને સ્પર્શે અથવા બાળકને આવી વ્યક્તિ અથવા અન્ય કોઈપણ વ્યક્તિના યોનિ, શિશ્ન, ગુદા અથવા છાતીને સ્પર્શ કરાવે, અથવા જાતીય ઈરાદાથી અંગ-પ્રવેશ સિવાય અન્ય કોઈપણ પ્રક્રિયા દ્વારા શારીરિક સંબંધ કરે તો તેને જાતીય-હુમલો કર્યો કહેવાય. આ ગુના માટે ઓછામાં ઓછી ત્રણ વર્ષની કારાવાસની શિક્ષા કે જેને પાંચ વર્ષ સુધીના કોઈપણ સમયગાળા સુધી વિસ્તારી શકાય અને તે દંડને પાત્રપણ ઠરશે.

“જાતીયા હુમલા” ના બે પ્રકારનાં હુમલા આ કાયદો વર્ણવે છે- “પ્રવેશ જાતીય હુમલો” અને “ઉગ્ર પ્રવેશ જાતીય” હુમલો. બંનેની વિસ્તારપૂર્ણ વ્યાખ્યા આ કાયદામાં આપેલી છે. પ્રવેશ જાતીય હુમલો કરનારી વ્યક્તિ બાળકને પોતાની સાથે અથવા અન્ય કોઈ વ્યક્તિ સાથે તે બાળકનાં શરીરનાં કોઈપણ ભાગને હસ્તપ્રક્રિયાથી બાળકના શરીરના કોઈપણ ભાગમાં અંગ-પ્રવેશ કરાવે અથવા બાળકના શરીર સાથે કોઈપણ જાતની શારીરિક છેડછાડ કરે અથવા અન્ય કોઈપણ વ્યક્તિ સાથે આવું કરાવે તો તે વ્યક્તિ પ્રવેશ જાતીય હુમલાનો ગુનેગાર કહેવાય. આવો ગુનો આચરનારાને ઓછામાં ઓછી સાત વર્ષથી લઈને આજીવન કારાવાસ સુધીની સજા અને દંડ થઈ શકે છે.

ઉગ્ર પ્રવેશ જાતીય હુમલો કરનારાને દશ વર્ષથી માંડીને આજીવન કારાવાસની સજા તેમજ દંડ થઈ શકે છે. આ હુમલાને આ કાયદાએ બહુ જ વિસ્તારપૂર્ણ વર્ણવ્યો છે અને કઈ વ્યક્તિઓને આ ગુના માટે દોષી ઠરાવાય તેનું વર્ણન “પોકસો”ના કાયદામાં કલમ-૯ પ્રમાણે આપેલું છે. આ અંગે આવતા અંકમાં જણાવીશું.

આ કાયદામાં “જાતીય-સતામણી” એટલે જે વ્યક્તિ જાતીય ઈરાદા સાથે, કોઈ શબ્દ ઉચ્ચારે અથવા કોઈ અવાજ કાઢે કે જેને બાળક સાંભળી શકે અથવા કોઈપણ હાવભાવ દ્વારા અથવા ઈરાદાથી કોઈ વસ્તુ કે શરીરનો કોઈપણ અંગ બતાવે કે જેને બાળક જોઈ શકે અથવા બાળકને તેના શરીર અથવા તેના શરીરનો કોઈપણ ભાગને એવી રીતે પ્રર્દિશત કરાવે કે, તેને આવી વ્યક્તિ અથવા અન્ય કોઈ વ્યક્તિ જોઈ શકે, અથવા નગ્ન કામચેષ્ટાના ઈરાદા સાથે પ્રચાર-પ્રસારના માધ્યમ દ્વારા બાળકને કોઈ વસ્તુ તરીકે દેખાડવી, અથવા પ્રત્યક્ષ રીતે કાંતો બાળકનો સતત કોઈપણ પ્રકારે પીછો કરવો અથવા નજર રાખવી અથવા બાળકને કોઈપણ પ્રચાર-પ્રસારના કોઈપણ માધ્યમ દ્વારા અથવા બાળકના શરીરના કોઈપણ ભાગને જાતીય-કૃત્ય માટે રજૂ કરીને ઉપયોગ કરવાની ધમકી આપવી, અથવા નગ્ન કામચેષ્ટાના હેતુસર બાળકને લલચાવવું અથવા આના માટે બાળક ઉપહાર આપવો, તો આને બાળક ઉપર જાતીય-સતામણી કરી કહેવાય. આ ગુના માટે ત્રણ વર્ષ સુધીના કોઈપણ સમયગાળા માટેની કારાવાસની શિક્ષા થઈ શકશે અને તે દંડને પાત્ર પણ કરશે.

આ જ રીતે અશ્લીલ સાહિત્યના ઉદ્શ માટે જો બાળકનો ઉપયોગ થાય એટલે કે કોઈપણ, પ્રચાર-પ્રસારના માધ્યમની કોઈપણ રીતના એટલે કે જેમાં ટેલિવિઝન ચેનલ અથવા ઈન્ટરનેટ અથવા અન્ય બીજા કોઈપણ ઈલેકટ્રોનીક માધ્યમ દ્વારા પ્રસારીત કાર્યક્રમ કે જાહેર-ખબર કે જેમાં જાતીય-સંતૃપ્તી માટેના ઉદ્શસર કે જેમાં બાળકના જાતીય-ઈન્દ્રિયોને દર્શાવવું. વાસ્તવિક અથવા ખોટા જાતીય-કૃત્યમાં બાળકને સંલગ્ન કરવા માટે ઉપયોગ કરવો. અથવા બાળકને અશ્લીલ અથવા બિભિત્સ રીતે દર્શાવવું તો તેવું કૃત્ય કરનારી વ્યક્તિને અશ્લીલ કામગીરીના ઉદ્શ માટે બાળકના ઉપયોગ ગુના માટે દોષીત ગણવામાં આવશે અને આ ગુનો આચરનારાને પાંચ વર્ષ સુધીની કોઈપણ પ્રકારની કોઈપણ સમયગાળા માટે કારાવાસની શિક્ષા આપી શકાશે અને તે દંડને પાત્ર પણ ઠરશે. બીજીવાર દોષી ઠરનારને સાત વર્ષની સજા એ દંડ અને કલમ-૧૩ પ્રમાણેના ગુનાની ગંભીરતા પ્રમાણે સજા કારાવાસ સુધીની પણ થઈ શકે અને દંડ પણ થઈ શકે. પ્રકાર જો આવી વ્યક્તિ, બાળકનો ઉપયોગ અશ્લીલ સાહિત્યના ઉદ્શસર સીધી રીતે નગ્ન-કામચેષ્ટાના સંબંધી કૃત્યમાં ભાગીદાર બનાવીને, કલમ-૩માં દર્શાવવામાં આવેલો ગુનો કરે તો તેને કોઈપણ સમયગાળા માટે, કોઈપણ પ્રકારની, કારાવાસની શિક્ષા આપી શકાશે કે જે દશ વર્ષ કરતાં ઓછી ન હોય પણ જેને આજીવન કારાવાસ સુધી વિસ્તારી શકાશે અને દંડને પાત્ર ઠરશે. જે કોઈ વ્યક્તિ બાળકને સાંકળતા અશ્લીલ સાહિત્ય સામગ્રી એકત્રીત કરી રાખે તો તેને પણ ત્રણ વર્ષ સુધીની જેલની સજા અને દંડ થઈ શકે.

સ્ત્રોત: ડો. અમી યાજ્ઞિક લો ફોર લેડિઝ