યાંત્રિક ખેતી

"બિલ્ડ-ઓન-ઓપરેટ-ટ્રાન્સફર"-BOOT-(બુટ) એટલેકે "માલિક બનો-સંચાલન કરો-તબદીલ કરો"-આધારિત યાંત્રિક ખેતી માટે નો આ પ્રોજેકટ ૨૦૧૦-૧૧ થી ગુજરાત આદિવાસી વિકાસ વિભાગના ડેવલપમેન્ટ સપોર્ટ એજન્સી ડિ.સેગ દ્વારા અમલીકરણ બનાવાયો છે. આ પ્રોજેકટ નો કરાર જોહન ડીયર કંપની અને ડી-સેગ આદીજાતી વિકાસ વિભાગ સાથે થયેલો છે. આ પ્રોજેકટ નું અમલીકરણ ગુજરાત ની ૪ એન.જી.ઓ થકી કરવામાં આવે છે. આ પ્રોજેકટ ની વિભાવના, સંસાધનોના ઉપયોગ અને પાકની ઉત્પાદક્તામાં વધારો કરવા માટે આદિવાસી ખેડૂતોને ખેતી માટેની સંપૂર્ણ યાંત્રિક મશીનરી ઉપલબ્ધ કરવામાં માટે વિચારવામાં આવેલ હતી. આ પ્રોજેકટ અંતર્ગત ૪ આદિજાતી જિલ્લા ના ૫ તાલુકાની અંદર નીચે દર્શાવ્યા પ્રમાણે દર વર્ષે ૧૦,૦૦૦ ખેડૂતોને આવરી લેવા માટે ૮ કૃષિ સાધન સંસાધન કેન્દ્રો (AIRCS) સ્થાપવામાં આવેલ છે.

આ પ્રોજેકટ અંતર્ગત આદિવાસી ખેડૂતો નીચે મુજબ ના સાધન સંરજામ પ્રાપ્ત કરી શકે છે:

• ગરીબ રેખાથી ઉપર જીવતા – APL – આદિવાસી ખેડૂતોને યાંત્રિક સાધન સામગ્રીઓ બજાર ભાવમાં સબસીડી ૨૫% કાપીને બાકીની રકમ ચૂકવીને જેને માટે અંદાજપત્રીય જોગવાઈ રાજ્ય ભંડોળમાંથી કરાશે.
• ગરીબીરેખા નીચે જીવતા –BPL- આદિવાસી ખેડૂતો ખેતી માટેની યાંત્રિક સામગ્રી ખરીદવા માટે બજાર ભાવમાં ૫૦% સબસીડી સાથે બાકીની રકમ ચુકવીને મેળવી શકાશે.

ઉપરોકત ૮ કૃષિ સાધન સંસાધન કેન્દ્રો પરથી નીચે પ્રમાણે સાધનો ઉપલબ્ધ કરાયા છે.

વર્ષ ૨૦૧૧-૧૨, ૨૦૧૨-૧૩, ૨૦૧૩-૧૪ ,૨૦૧૪-૧૫, ૨૦૧૫-૧૬ કુલ ૫ વર્ષો દરમિયાન એટલે કે ૩૧મી, જાન્યુઆરી ૨૦૧૬ સુધીમાં આ પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત ૫૩,૮૦૦ કરતાં વધુ આદિવાસી ખેડૂતોને લાભ મળ્યો છે. આ યોજનાની પરિસ્થિતિ નીચે મુજબ છે.

સ્ત્રોત: ડેવલપમેન્ટ સપોર્ટ એજન્સી ઓફ ગુજરાત- ડિ-સેગ