વધુ પડતા રાસાયણીક ખાતરન ઊપયોગ અને પાણીની ખેચ તથા સમય પહેલા કાપણી કરેલી મકાઈ પશુધનને ખવડાવી નાઈટ્રેટ પોઈઝન થવાની શક્યતા રહે છે .વધુ ઉત્પાદન માટે નાઈટ્રોઝન યુક્ત ખાતરનો વધુ ઉપયોગ , કુવા બોર કે સુએઝના પાણીનો પીયત તરીકે વપરાશ કરવાથી ઝેરની અસર થવાની શક્યતા વધારે રહે છે. ઓછી પી.એચ. વાળી જમીન , સલ્ફર તથા ફોસ્ફરસની ઊણપ વાળી જમીનમાથિ છોડ દ્વારા
પ્રથમ વાઢનો રજકો કે અન્ય કુમળો ચરો પશુને આપવાથી તેમા રહેલા સેપોનીન નામના તત્વથી પશુના પેટ્મા ઉત્પન્ન થયેલા ગેસ છુટી શકતો નથી અને પશુને આફરો ચડે છે પધુનુ ડાબી બાજુનુ પેટ ફુલી જાય છે પશુ બેચેની અનુભવે છે અને પશુને શ્વાસ લેવામા તકલીફ પડે છે. મો ખુલ્લુ રાખે છે અને ખુબ લાળ પડે છે.
બાજરી , બ્યુપેનીક ધાસ જેવા ધાન્ય વર્ગના ડુંડા ઉપર ક્વેલીસેપ્સ પરક્યુરા નામની ફુગથી સમગ્ર ડુંડા કાળા ભુખરા પડી જાય છે. આવા દાણા કે ચારો પશુને આપવાથી અરગટ નામના ઝેરની અસરથી પશુના કાન, પુંછડી, પગની ખરીની આસપાસની જગ્યા સડવા લાગે છે . સુકો બની ખરી જાય છે . ઝેરની અસર થાય પછી સારવાર ઉપયોગી ના હોવાથી આવો ફુગજન્ય ચારો નાશ કરવો જોઈયે.
ડાંગરના પરાળ ઉપરાંત હાઇબ્રીડૅ નેપિયર, એન.બિ. ૨૧ ,ગિની ઘાસ, પેરા ઘાસ, સુગરબોટ, શેરડીની ચમરી વગેરેમા એકઝેલેટનુ પ્રમાણ વધારે હોય છે. આવો ચારો ખાતા એક્ઝેલેટ લોહીમા રહેલા કેલ્શિયમ સાથે ભણે છે જેથી કેલ્શીયમની ઊણપ ઉભી થાય છે. જેથી શરીર ખેંચાય છે. ધ્રુજે છે અને ચાલવામા અસ્થિરતા આવે છે . ઓકઝેલેટના લિધે વાછરડા અને બળદમા પથરી થાય છે.
વારીશ ખોખર... ૯૭૧૪૯૮૯૨૧૯
ફેરફાર કરાયાની છેલ્લી તારીખ : 4/10/2024