જીએસટી બે પ્રકારની સંકલ્પનાની પ્રણાલી છે. રાજ્યનીદરેક લેવડદેવડપર સેન્ટ્રલ જીએસટી (સી.જી.એસ.ટી.) અને સ્ટેટ જીએસટી (એસ.જી.એસ.ટી.)નું કમ્પોનન્ટ હશે. તેમજ રાજ્યની બહાર દરેક લેવડદેવડ પર ઈન્ટીગ્રેટેડ જીએસટી (આઈ.જી.એસ.ટી) હશે. આથી વ્યવસાયની લેવડદેવડ માટે કાયદાઅનુસાર ક્રમમાં દરેક કમ્પોનન્ટ્સ સામે ઈનપુટ ક્રેડિટ કઈ રીતે સેટઓફફ કરવું તે જાણી લેવું ખૂબજ અગત્ય બની જાય છે.
ક્રેડિટ જે ક્રમમાં સેટઓફફ કરવું જોઈએ તે નીચેના ટેબલમાં સમજાવવામાં આવ્યું છેઃ
ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ | લાયેબિલિટી સામે સેટઓફફ |
---|---|
સીજીએસટી (સેન્ટ્રલ જીએસટી) | સીજીએસટી અને આઈજીએસટી (તે ક્રમમાં) |
એસજીએસટી (સ્ટેટ જીએસટી) | એસજીએસટી અને આઈજીએસટી (તે ક્રમમાં) |
આઈજીએસટી (ઈન્ટીગ્રેટેડ જીએસટી) | આઈજીએસટી, સીજીએસટી, એસજીએસટી (તે ક્રમમાં) |
દાખલો 1- સીજીએસટી અને એસજીએસટી સામે આઈ.ટી.સી કઈ રીતે સેટઓફ્ફ કરવો? સુપર કાર્સ લિ. કર્ણાટકમાં કાર ઉત્પાદક છે. સુપર કાર્સ લિ. દ્વારા અમલ કરાયેલી લેણદેણની વિગતો કર કમ્પોનન્ટ સાથે નીચે આપવામાં આવી છેઃ
પાર્ટીનું નામ |
સ્થળ રાજ્ય |
લેણદેણ પ્રકાર |
પ્રોડક્ટ |
ઈનપુટ ક્રેડિટ |
ટેક્સ લાયેબિલિટી |
||
સીજીએસટી |
એસજીએસટી |
સીજીએસટી |
એસજીએસટી |
||||
રત્ની સ્ટીલ્સ |
કર્ણાટક |
ખરીદી (ઈન્વર્ડ પુરવઠો) |
સ્ટીલ |
1,20,000 |
1,20,000 |
— |
— |
રવીંદ્ર ઓટોમોબાઈલ્સ |
કર્ણાટક |
વેચાણ(આઉટવર્ડ પુરવઠો) |
કાર |
— |
— |
36,000 |
36,000 |
રવીંદ્ર ઓટોમોબાઈલ |
કર્ણાટક |
વેચાણ (આઉટવર્ડ સપ્લાય) |
સ્પેર પાર્ટસ |
— |
— |
90,000 |
90,000 |
દાખલા તરીકે સુપર કાર્સ લિ.ની ટેક્સ લાયેબિલિટી રૂ. 12,000 છે તો તે કઈ રીતે બની શકે તે નીચે મુજબ છેઃ
પાર્ટીનું નામ |
સ્થળ રાજ્ય |
લેણદેણ પ્રકાર |
પ્રોડક્ટ |
ઈનપુટ ક્રેડિટ |
ટેક્સ લાયેબિલિટી |
||||
સીજીએસટી |
એસજીએસટી |
આઈજીએસટી |
સીજીએસટી |
એસજીએસટી |
આઈજીએસટી |
||||
શાઈન એલ્યુમિનિયમ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ લિ. |
તામિલનાડુ |
ખરીદી (ઈન્વર્ડ પુરવઠો) |
એલ્યુમિનિયમ બાર્સ |
— |
— |
30,000 |
— |
— |
— |
લક્ષ્મી રબર ઈન્ડસ્ટ્રીઝ લિ. |
તામિલનાડુ |
ખરીદી (ઈન્વર્ડ પુરવઠો) |
ટાયર્સ |
— |
— |
10,000 |
— |
— |
— |
એ-1 સ્પેર્સ |
મહારાષ્ટ્ર |
વેચાણ (આઉટવર્ડ પુરવઠો) |
સ્પેર પાર્ટસ |
— |
— |
— |
— |
— |
12,000 |
જોન્સન ઓટો પાર્ટસ |
કર્ણાટક |
વેચાણ (આઉટવર્ડ પુરવઠો) |
સ્પેર પાર્ટસ |
— |
— |
— |
24,000 |
ઉપર દાખલા મુજબ
સુપર કાર્સ લિ.ની આઈજીએસટી ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ 40,000, આઈજીએસટી 12,000, સીજીએસટી 24,000 અને એસજીએસટી 24,000ની ટેક્સ લાયેબિલિટીઓ છે.
કાયદા મુજબ પહેલા આઈજીએસટી ઈનપુટ ક્રેડિટ આઈજીએસટી ટેક્સ લાયેબિલિટી સામે સેટઓફફ કરવી જરૂરી છે. બાકી આઈજીએસટી આઈ.ટી.સી પહેલાસીજીએસટી અને ત્યાર પછી તે ક્રમમાં એસજીએસટી લાયેબિલિટી સામે સેટઓફફ કરી શકાય છે. સુપર કાર્સ લિ.ની પ્રથમ આઈજીએસટી આઈટીસી 12,000ની આઈજીએસટી લાયેબિલિટી સેટઓફફ કરશે.
બાકી આઈજીએસટી આઈટીસી ક્રેડિટ 28,000 (40,000- 12,000) 24,000ની સીજીએસટી લાયેબિલિટી સેટઓફફ કરવા માટે ઉપયોગ કરાશે.
આ એડજેસ્ટમેન્ટ(adjustment) પછી 4000ની બાકી આઈજીએસટી આઈટીસી 4000ની એસજીએસટી લાયેબિલિટી સામે સેટઓફફ કરવા માટે ઉપયોગ કરાશે.
હવે ઉપલબ્ધ ઈનપુટ ક્રેડિટના ઉપયોગ પછી સુપર કાર્સ લિ.ની એસજીએસટી લાયેબિલિટી 20,000 છે.
હવે એસજીએસટી લાયેબિલિટી સામે સીજીએસટી આઈટીસીની બિન- ઉપયોગિતાનો દાખલા આપવા માટે સુપર કાર્સ લિ.ના અન્ય સંજોગ ધ્યાનમાં લઈએ.
સુપર કાર્સ લિ. પાસે સીજીએસટી ઈનપુટ ક્રેડિટ 15,000ની કેરી ફોર્વર્ડ બેલેન્સ છે.
દાખલા મુજબઃ
ફેરફાર કરાયાની છેલ્લી તારીખ : 6/20/2020